Andermatt, warê xîjê..

Sibehê li saet şeşan rabûme û mi berê xwe daye Andermattê. Xweş-kelecanek dikeve dilê min her cara ku dirim cîyekî nû. Li Swîsreyê gundekî çiyayî ye di nav kantona Uriyê de ku xelkê wê exleben bi Almanî diştexilin ji xilav Îtalyayî û Portekîzî(Portekîzî çi eleqe lan? Nizam abê). Lê dema ku dibêjim ‘gund’, ji kerama xwe gundê Xerebreşkê neynin bîra xwe(Omerî zanin vî gundî). Ji bajarê ku ez lê dimam, Altdorf, 37 km dûr e. 1437 metre di ser behrê re ye û di navenda rêzeçiyayê Saint-Gotthard Massifê ye ku ev rêzeçiya şaxeke çiyayê Alpê ye. Li herêmê, gund bi warên xwe yên xîjê(skiing) ve bi navûdeng e ku bilindahiya çiyayên dorê digîhê 2100 û jortir. Mi li heqê rojekê yê odeyeke otelan nerî ku ji 100 euroyî filan dest pê dikir.

Mala Mirîşkan

Ka niha dev ji Swêdê biqer, em herin Swîsreyê ji ber ku sicaxî sicaxîna lêre me hîn. Pişt re jî ji we re ez ê bikim behs ji bajêr. Li bajarê Altdorfê ku ez lê me niha, camêr û canikan di nav çewlikekê de xaniyeke taybet, ku enerjîya xwe ji rokê dabîn dike bi riya panelên rojê, çêkirine da ku mirîşk tê de hêkan bikin. Li vir sîstemeke wilo heye, gor ku li ber guhê mi ketiye dibên feyz û îlhama xwe ji misilmanan girtiye evan kafiran, ku tê de karker nîn in. Dilê we bijiya hêkên teze? Tê herî vir, bêmane ji bin qûna mirişkê rahijî hêka xwe, perê xwe bavê qaseyê û biqeşitî ji wir. Hew !

Mirîşkê hîn nekiribû hêka xwe

Crematory, Sotingeh

Heyata xwe de mi ne navê wê bihîstibû û ne qetik ta roja ku çûme wir. Di hişê mi de tenê îmajeke ji Hîndûyan hebû ku wana mirîyên xwe li ber qiraxa çemê Ganjê bi dar û êzîngan dişewitandin. Mi digo qey wê cîkî wilo be dîsa. Lê na! Cîkî taybet e ev avahî ku tê de cenaza însanan dişewitînin. Crematory/crematorium dibêjin bi Ingîlîzî ku ji peyvên ‘cremare’(şewitandin) û ‘-oria, orius’(cî) ên Latînî tê. Di Wîkîferhengê de wek ‘sotingeh’ derbas dibû ji bo ya kurdî. Vêca ji me re dikir behs wê jinika ku bi wergera keçxala mi me ji hev fêm dikir. Cenazan tev darbestê dixinê sotingehê ku hûndirê wê 800 derece ye û bi gazê dişixulînin. Zagona Swêdê nahêle mero ariya cenazê, ku dixin nav cêrekê, bibe malika xwe. Ji lew kesin hene van cêran davêjin depoyên xwe ku vêna wek bêrêziyekê qebûl dikin li hember şexsê cenazê. Lê mero dikare li cîkî diyar belav bike, an têxe nav cêran û di nav axê de veşêre an jî bavê nav behrê wê cêrê.